Birey Olmak mı Yalnız Kalmak mı?

"Kapitalist modernlik, entelektüel düzeyde bir birey övgüsü, hatta  kültü geliştirmiştir" diyor Süleyman Seyfi Öğün. Gerçekten de kapitalist dünyanın tüm araçlarıyla donatılan/kuşatılan yaşamamızda bariz bir birey kültüne rastlıyoruz. Reklamlar, diziler, üniversite hayatı hep aynı kültü empoze ediyor. İnsan, bireyselleşme girdabına giriyor.
"...önce üretim disiplininde sonra da tüketim lümpenliğinde birey, en fazla örselenen değerdir." Daha fazla üretime zorlanan birey, aynı zamanda insani sınırları zorlayacak şekilde kendinin veya başkasının ürettiğini tüketmeye mecbur ediliyor. Hayatımızın her alanı bunun örnekleriyle dolu.
Kısacası birey olmak, aslında hem üretime hem tüketime hazır en küçük ve en kolay yönetilebilir birim. Tüketim yarışında bireysellik yoktur. Bireyler, "tüketim cemaatleri"nin "bireyleri"dir ancak. Bu da, sözde özhür olmak, "bireyselleşmek", gerçekte ise yalnızlığa sürüklenmek demektir.

Bülent Akyürek ve Anti-Modernizm-2

Bülent Akyürek ismi artık bir sembol diyebiliriz. Modernizm karşıtlarının karşılaşacağı kaçınılmaz son olan "tvye de mi karşısın, internete de mi karşıtsın, ne işin var o zaman burda" kısır döngüsü birçok insanı, özellikle de genci diyelim, modernizm karşıtlığından bir süre sonra uzaklaştırıyor. Modernite hem dönüştürüyor hem de ikna ediyor. Üstelik öyle tatmin edici tezleri var ki, karşı koymak belli bir noktadan sonra imkansızlaşıyor. Doğru ya, durumu ağır hastaları tam teşekküllü hastanelere ulaştıran ambulans uçaklara mesela nasıl karşı olabilirsiniz? Ya da yüzbinlerce akademik tezin toplandığı veritabanlarının ne gibi zararları olabilir?

Evet, teknoloji hayatımızı çok kolaylaştırdı, bu doğru. Birçok ihtiyacımızı da giderdi. Fakat paradoksal olan nokta şu ki, zaten bu ihtiyaçları da modernite getirmişti! Biraz uç bir örnek olacak, ambulans uçaklar yokken, hastaneye yetiştirilemeyen hastalar için "emr-i hak vaki oldu" deyip cenaze kaldırılırdı. Şimdi onları en ücra köylerden bile hastanelere taşıyacak uçaklarımız var. Binlerce insan hayır duası ediyor bu hizmetlere. Nasıl karşı olunabilir ki? Nasıl karşı olabilirsiniz diyor muarızınız. İyi ama kimse buna karşı değil. Mesela Bülent Akyürek, "döner koltuk Batı icadıdır" derken, çoğu kimse bu düşünceyi "gavur icadıdır, kullanmak haramdır" safsatasıyla karıştırıyor. Ortada bir gerçek var, bunun ilamından başka nedir? Evet, döner koltuk, "her yere hakim olabilme" düşüncesi gereği Batı düşünce yapısını açıkça gözler önüne serer ve o kültürün ürünüdür. Buna karşı olmak ne demek ki? "Bunu Batı yaptı, o zaman oturmam" mı diyeceksiniz, hayır. Ama kendi kültürünüzün ürünü olan bir teknik vücuda getirebilirsiniz, bunun şimdiye kadar yapılamamasının sebebi de sanırım Akyürek değildi. Şuursuzca girdabına kapıldığımız teknolojinin ardındaki düşünce dünyasını faş etmek, sanırım, hazırcılığa alışmaktan daha kötü değildir.